Paul Alfred Ritscher, 18561920 (leeftijd 64 jaar)

Naam
Paul Alfred /Ritscher/
Voornamen
Paul Alfred
Achternaam
Ritscher
Geboorte
16 mei 1856 36 26
Beroep
Abteilungschef der Firma van den Bergh Margarinefabrik in Cleve
Geboorte van een broer
Overlijden van grootmoeder van vaders kant
Overlijden van grootmoeder van moeders kant
Overlijden van moeder
Overlijden van grootvader van vaders kant
Geboorte van een halfbroer
Overlijden van een halfbroer
Geboorte van een halfzus
Geboorte van een dochter
Geboorte van een zoon
Geboorte van een zoon
Beroep
Fotograaf
1897
Overlijden van vader
Adres: Dresden-Strehlen, Dorotheenstr. 2
Overlijden van een broer
Overlijden
18 augustus 1920 (leeftijd 64 jaar)
Record-ID-nummer
76
Laatste wijziging
9 juni 202217:08:50
Auteur van laatste wijziging: admini
Gezin met ouders
vader
moeder
Huwelijk Huwelijk17 januari 1850Jessen
-1 maand
oudere broer
5 jaar
oudere broer
17 maanden
hijzelf
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen hochzeit.jpg
18561920
Geboorte: 16 mei 1856 36 26
Overlijden: 18 augustus 1920
20 maanden
jongere broer
Julius Ritscher auf seinen 90. Geburtstag (8. 4. 1910)
18571926
Geboorte: 26 december 1857 37 28 Calbe a.d.Saale
Overlijden: 18 juli 1926Kleve
broer
Gezin van vader met Elisabeth Wolf
vader
stiefmoeder
Huwelijk Huwelijk
halfbroer
6 jaar
halfzus
Gezin met Henriette van Engelen
hijzelf
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen hochzeit.jpg
18561920
Geboorte: 16 mei 1856 36 26
Overlijden: 18 augustus 1920
echtgenote
zoon
Privé
dochter
Album_vom_Forstweg_per_foto/DSCF5420b netty ritscher 1917.jpg
18911944
Geboorte: 19 maart 1891 34 31 's Gravenhage
Overlijden: rond december 1944
dochter
Privé
zoon
19 maanden
zoon
Beroep
Mediaobject
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen hochzeit.jpg
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen hochzeit.jpg
Mediaobject
Julius Ritscher auf seinen 90. Geburtstag (8. 4. 1910)
Julius Ritscher auf seinen 90. Geburtstag (8. 4. 1910)
Notitie: Vlnr. boven: Oskar, Hugo und Paul Ritscher, ?, ?, ?, Julius Ritscher jr. Vlnr. onder: ?, (Elisabeth Wolf?), Julius Ritscher sr, Elisabeth Ritscher.
Mediaobject
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen.jpg
Personen/Paul Ritscher und Henriette van Engelen.jpg
Mediaobject
Personen/Jan 4 van Engelen mit 3 Schwiegerbrueder zusammen.jpg
Personen/Jan 4 van Engelen mit 3 Schwiegerbrueder zusammen.jpg
Mediaobject
Advertentie fotografie 1897
Advertentie fotografie 1897
Notitie: Uit "Jaarboekjes Die Haghe, Jaarboekje Die Haghe (1897), beeldnummer 15 van 572"

Uit "Jaarboekjes Die Haghe, Jaarboekje Die Haghe (1897), beeldnummer 15 van 572"
gevonden op: http://haagsgemeentearchief.hosting.deventit.net/atlantispubliek/hga/gedruktmateriaal.Detail.aspx?nn=3&jaarboekjeindex=-1&containerid=-1&jbcid=-1&db_id=504823&highlight=ritscher

Studio Ritscher & Landsman

In het Nederlands:

Van Fotostudio Ritscher & Landsman zijn de nodige foto's bewaard gebleven in de familie. In die periode was het in de mode om je te laten afbeelden op een 'Carte de Visite'; op deze kartonnen fotokaartjes werd ook het logo van de fotograaf afgedrukt.

Paul Alfred Ritscher werd geboren 16 mei 1856 te Jessen, Duitsland. Zijn vader Julius Ritscher was kunstschilder, dus enige affiniteit met de beeldende kunst lag voor de hand. Paul Ritscher heeft eerst een fotoatelier uitgeoefend in Kötzschenbroda (bij Dresden), aan de Harmoniestrasse 14. Dit blijkt uit deze Carte de Visite (zie achterzijde, voorzijde) van een ons onbekende militair waarop een van zijn kinderen (waarschijnlijk Paul Robert Ritscher) op de achterzijde geschreven heeft "Aus dem Atelier meines Vaters, als er noch unverheiratet war, ca. 1888".

 

Dat jaartal kan overigens niet helemaal kloppen want Ritscher heeft rond die tijd al in het stadje Brielle (Zuid-Holland) gewerkt, samen met een fotograaf Borstlap. Dit blijkt uit het onderschrift bij deze foto in combinatie met deze akte. Uit die akte blijkt namelijk dat hij op 16-06-1887 van Brielle naar Den Haag verhuisde, waar hij op 22 mei 1889 getrouwd is met Henriëtte van Engelen. In de periode van 1890 tot 1896 werden in Den Haag zijn kinderen geboren.

In Den Haag heeft hij het fotografiebedrijf voortgezet, nu samen met zijn zwager Johannes Landsman (geboren 1 september 1865); uit die periode zijn veel foto's bewaard gebleven. Zo is er op het internet een leuke database beschikbaar waar veel foto's van Ritscher & Landsman te vinden zijn: http://nies.liacs.nl:1860/. Uit deze database valt op te maken dat de fotozaak op de volgende adressen in Den Haag gevestigd is geweest: 

Anna Paulownastraat 4;
Anna Paulownastraat 35;
Boekhorststraat 111;
Hugo de Grootstraat 74.
Ook is er een vestiging in Amsterdam geweest: Damrak 24!

Er werd zelfs een vestiging in Hoogezand-Sappemeer geopend, wat dan ook weer trots in de opdruk van de Cartes de Visite verwerkt werd. Het gezin Ritscher is op 12 juni 1896 verhuisd naar Hoogezand-Sappemeer en op 7 december 1897 weer uitgeschreven naar 's Gravenhage. Overigens heeft ook Jan van Engelen ("Jan 4"), de zwager van zowel Ritscher als Landsman, met zijn gezin gewoond in Hoogezand-Sappemeer, vanaf 28 april 1896; hij is op 11 mei 1903 weer vertrokken naar 's Gravenhage. Twee van zijn kinderen (Herman en Wim) zijn in Hoogezand-Sappemeer geboren. Vermoedelijk was de voornaamste aanleiding om daar te gaan wonen gelegen in de Katholiek-Apostolische gemeente die daar werd opgebouwd; beide heren waren namelijk gewijd tot diaken.

Het is (nog) niet duidelijk tot wanneer de zwagers hun fotografiebedrijf in Den Haag hebben uitgeoefend. Uit de uitgebreide memoires van Hugo Ritscher (die overigens helaas maar weinig over zijn broer Paul vermeldt) blijkt dat Paul uiteindelijk de functie heeft uitgeoefend van Abteilungschef van de Firma van den Bergh Margarinefabrik in Cleve; hij is daar gestorven op 18 augustus 1920.

Johannes Landsman heeft ook het ambt van Priester uitgeoefend in de Katholiek-Apostolische gemeente van Den Haag, tot zijn overlijden in 1957.

Zie ook deze prachtige foto waarop de fotografen zelf te zien zijn. Op deze foto legt Jan 4 van Engelen iets uit aan zijn zwagers Theo Menke, Paul Ritscher, en Johannes Landsman:

Auf Deutsch:

Vom Fotostudio Ritscher & Landsman sind eine ganze Anzahl Fotos bewahrt geblieben in der Familie. Seinerzeit war es gebräuchlich, sich auf einer Visitenkarte abbilden zu lassen. Dabei wurde dann auch das Logo des Fotografen auf die Karte gedruckt.

Paul Alfred Ritscher wurde am 16. Mai 1856 in Jessen, Deutschland, geboren. Sein Vater, Julius Ritscher, war ein bekannter Porträtist. Vielleicht hat diese Tatsache bei Paul mit dazu beigetragen, dass er als Fotograf gearbeitet hat. Er hat zuerst ein Fotoatelier besessen in Kötzschenbroda (bei Dresden), Harmoniestraße 14. Dies geht aus der Visitenkarte eines uns unbekannten Soldaten hervor (Rückseite und Vorseite sind abgebildet). Auf der Rückseite hat eines seiner Kinder (wahrscheinlich Paul Robert Ritscher) den Vermerk geschrieben: „Aus dem Atelier meines Vaters, als er noch unverheiratet war, ca. 1888“.

Diese Jahreszahl kann übrigens nicht ganz stimmen, da Paul Ritscher um diese Zeit bereits in dem Städtchen Brielle (Süd-Holland) arbeitete, zusammen mit dem Fotografen Borstlap. Dies geht hervor aus der Unterschrift auf diesem Foto in Kombination mit dieser Akte. Aus dieser Akte wiederum geht hervor, dass er am 16.06.1887 von Brielle nach Den Haag umgezogen ist, wo er am 22. Mai 1889 Henriette van Engelen getraut hat. In der Periode von 1890 bis 1896 wurden in Den Haag seine Kinder geboren.

In Den Haag hat er seine Tätigkeit als Fotograf fortgesetzt, nun zusammen mit seinem Schwager Johannes Landsman (geboren: 1. September 1865). Aus dieser Periode sind viele Aufnahmen bewahrt geblieben. So steht auf Internet eine nette Datenbank zur Verfügung, wo viele Aufnahmen von Ritscher & Landsman zu finden sind: http://nies.liacs.nl:1860/. Aus dieser Datenbank geht hervor, dass das Fotoatelier auf folgenden Adressen eine Filiale hatte:

Anna Paulownastraat 4;
Anna Paulownastraat 35;
Boekhorststraat 111;
Hugo de Grootstraat 74.
Auch gab es eine Niederlassung in Amsterdam, Damrak 24!

Sogar ganz im Norden, in Hoogezand-Sappemeer, wurde eine Zweigstelle eröffnet, was dann auch wieder stolz im Aufdruck der Visitenkarten erwähnt wurde. Die Familie Ritscher ist am 12. Juni 1896 nach Hoogezand-Sappemeer und am 7. Dezember 1897 wieder nach ’s Gravenhage verzogen. Übrigens hat auch Jan van Engelen („Jan IV“), Schwager sowohl von Paul Ritscher, Johannes Landsman und Theodor Menke, mit seiner Familie in Hoogezand-Sappemeer gewohnt, und zwar vom 28.4.1896 an. Am 11.5.1903 verzog er wieder nach ’s Gravenhage. Zwei seiner Kinder (Herman und Wim) sind in Hoogezand-Sappemeer geboren. Vermutlich veranlaßte die Zugehörigkeit zur katholisch-apostolischen Gemeinde, die dort gegründet wurde, diesen Umzug. Beide Herren wurden nämlich zum Diakon geweiht.

Es ist noch nicht ganz deutlich, bis zu welchem Datum die Schwäger ihren fotografischen Betrieb in Den Haag betrieben haben. Aus den ausführlichen Erinnerungen von Hugo Ritscher (der übrigens nur wenig über seinen Bruder Paul berichtet) geht hervor, dass Paul letzten Endes die Stellung eines Abteilungschefs der Fa. van den Bergh’s Margarinefabrik in Cleve ausgeübt hat. Er ist in Cleve am 18.08.1920 gestorben.

Johannes Landsman hat in der Katholisch-Apostolischen Gemeinde in Den Haag bis zu seinem Tode im Jahre 1958 das Priesteramt ausgeübt.

Siehe auch diese schöne Aufnahme, auf der die Fotografen selber zu sehen sind. Jan van Engelen während einer Erklärung seinen Schwägern Theo Menke, Paul Ritscher und Johannes Landsman gegenüber:

Jan 4 van Engelen legt uit aan Theo Menke, Paul Ritscher, en Johannes Landsman.

Meer informatie:

De site   http://www.ngv.nl/Nieuws/homepage.php?action=ListItem&ident=1145&site=NGV&frams=n gaat over het dateren van 'Cartes de Visite'.

Verder schrijft iemand op een website: "Daarnaast is er nu ook het, ik mag wel zeggen standaardwerk "Photographers in the Netherlands" van Steven Wachlin uitgegeven door o.a. het CBG en aldaar te bestellen. In het tweedelige werk worden (waarschijnlijk) alle fotografen behandeld die in Nederland gewerkt hebben en voor 1900 geboren zijn."

Heeft u aanvullingen hierop? Dan zou ik het zeer op prijs stellen als u die met mij wilt delen. U kunt dat doen door te klikken op de contact-link helemaal onderaan deze webpagina. 

Mehr Information ist zu finden auf :

Die Webseite (auf Holländisch) http://www.ngv.nl/Nieuws/homepage.php?action=ListItem&ident=1145&site=NGV&frams=n behandelt die Datierung von 'Cartes de Visite'.

Weiter schreibt jemand auf einer Webseite: „Daneben gibt es jetzt auch das (man darf wohl sagen Standardwerk) Photographers in the Netherlands von Steven Wachlin, ausgegeben von u.a. dem CBG, wo es zu bestellen ist. In dem zweiteiligen Werk werden (wahrscheinlich) alle Fotografen besprochen, die in den Niederlanden gearbeitet haben und vor 1900 geboren sind.“

Haben Sie Ergänzungen zu diese Beschreibung? Ich würde mich sehr freuen wenn Sie die mit mir teilen wollen. Sie können mich erreichen indem Sie klicken auf der Kontakt-link ganz unten auf diese Webseite. 

Auteur: Machiel Boneschanscher